Statut prawny
ROZDZIAŁ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 1
Przedszkole używa nazwy: Publiczne Przedszkole Nr 4 w Strzegomiu.
Siedziba przedszkola: Strzegom, ul. Jeleniogórska 19
Organem prowadzącym jest Gmina Strzegom,
Siedziba gminy: Strzegom, Rynek 38
Przedszkole używa nazwy w pełnym brzmieniu na pieczęciach:
Publiczne Przedszkole Nr 4 w Strzegomiu
58-150 Strzegom, Jeleniogórska 19
tel. 74/8551376
NIP: 8842727735 , REGON :021414171
Ilekroć w dalszej części Statutu jest mowa bez bliższego określenia o:
Przedszkolu- należy przez to rozumieć Publiczne Przedszkole nr 4 w Strzegomiu,
Statucie - należy przez to rozumieć Statut Publicznego Przedszkola nr 4 w Strzegomiu,
Nauczycielu – należy przez to rozumieć każdego pracownika pedagogicznego przedszkola,
Dyrektorze - należy przez to rozumieć dyrektora Publicznego Przedszkola nr 4 w Strzegomiu,
Rodzicach- rozumie się przez to również opiekunów prawnych dziecka.
§ 2
Przedszkole jest placówką publiczną która:
realizuje programy wychowania przedszkolnego uwzględniając podstawę programową wychowania przedszkolnego,
zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszy niż 5 godzin dziennie;
przeprowadza rekrutację dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności,
zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach.
ROZDZIAŁ II
CELE I ZADANIA PRZEDSZKOLA
§ 3
Przedszkole realizuje cele i zadania określone w ustawie Prawo oświatowe i przepisach wydanych na jej podstawie oraz w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego.
Naczelnym celem wychowania przedszkolnego jest wsparcie całościowego rozwoju dziecka.
Przedszkole realizuje następujące cele szczegółowe:
wspomaganie i ukierunkowywanie indywidualnego rozwoju dziecka, udzielanie dzieciom pomocy psychologiczno - pedagogicznej,
umożliwienie dzieciom podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej,
sprawowanie opieki nad dziećmi odpowiednio do ich potrzeb oraz możliwości przedszkola, organizowanie opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi,
współdziałanie z rodzicami poprzez wspomaganie w wychowaniu dzieci i przygotowaniu ich do podjęcia nauki w szkole.
§ 4
Przedszkole realizuje wynikające z powyższych celów następujące zadania:
wspiera wielokierunkową aktywność dziecka poprzez organizację warunków
sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i
poznawczym obszarze jego rozwoju,
zapewnia opiekę i wspomaganie rozwoju dziecka w przyjaznym i bezpiecznym
środowisku,
uwzględnia indywidualne potrzeby dziecka, zapewnia równe szanse, umacnia wiarę we własne siły i możliwości osiągania sukcesu, zapewnia pomoc dzieciom rozwijającym się w sposób nieharmonijny, wolniejszy lub przyśpieszony,
stwarza warunki do rozwijania samodzielności, dążenia do osiągania celów, podejmowania odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie,
promuje ochronę zdrowia, tworzy sytuacje sprzyjające rozwojowi nawyków i zachowań prowadzących do samodzielności, dbania o zdrowie, sprawność ruchową i bezpieczeństwo, w tym o bezpieczeństwo w ruchu drogowym,
tworzy sytuacje edukacyjne budujące wrażliwość dziecka, w tym wrażliwość moralną i estetyczną, w odniesieniu do wielu sfer aktywności człowieka: mowy, zachowania, ruchu, środowiska, ubioru, muzyki, tańca, śpiewu, teatru, plastyki,
kształtuje umiejętności obserwacji otaczającego świata, rozbudza ciekawość poznawczą, zachęca do aktywności badawczej i wyrażania własnych myśli i przeżyć,
przygotowuje dzieci do podjęcia nauki w szkole podstawowej, doprowadza do osiągnięcia przez nie szkolnej dojrzałości,
organizuje proces edukacyjny tak, aby wszystkie dzieci poznały przynajmniej podstawy programowe, systematycznie wspierając rozwój mechanizmów uczenia się dziecka, prowadzących do osiągnięcia przez nie poziomu umożliwiającego podjęcie nauki w szkole;
prowadzi działalność diagnostyczną dotyczącą rozwoju wychowanka,
przekazuje rzetelną i obiektywną informację o postępach dziecka jego rodzicom,
przygotowuje dzieci do pokonania stresu, trudności i współzawodnictwa w życiu,
podejmuje działania na rzecz poprawy statusu społecznego dzieci pochodzących z różnych środowisk,
kształtuje umiejętności społeczne, poczucie solidarności i pomagania sobie nawzajem,
proponuje dzieciom formy aktywnego, twórczego i interesującego spędzania wolnego czasu w przedszkolu,
prowadzi działalność innowacyjną i eksperymentalną w zakresie organizacji ,metod pracy i programów,
współpracuje z poradnią psychologiczno- pedagogiczną w celu udzielenia dziecku pomocy,
współdziała z rodzicami, różnymi środowiskami, organizacjami i instytucjami uznanymi przez rodziców za źródło istotnych wartości, na rzecz tworzenia warunków umożliwiających rozwój tożsamości dziecka,
kreuje wspólnie z w/w wymienionymi podmiotami, sytuacje prowadzące do poznania przez dziecko wartości i norm społecznych, których źródłem jest rodzina, grupa w przedszkolu, inne dorosłe osoby, w tym osoby starsze, oraz rozwijania zachowań wynikających z wartości możliwych do zrozumienia na tym etapie rozwoju;
systematycznie uzupełnia , za zgodą rodziców, realizowane treści wychowawcze o nowe zagadnienia, wynikające z pojawienia się w otoczeniu dziecka zmian i zjawisk istotnych dla jego bezpieczeństwa i harmonijnego rozwoju.
tworzy sytuacje edukacyjne sprzyjające budowaniu zainteresowania dziecka językiem obcym, nowożytnym, chęci poznawania innych kultur.
§ 5
Przedszkole udziela dzieciom pomocy psychologiczno – pedagogicznej polegającej na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia i czynników środowiskowych wpływających na jego funkcjonowanie w przedszkolu, , w celu wspierania potencjału rozwojowego ucznia i stwarzania warunków do jego aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu przedszkola, oraz w środowisku społecznym.
Przedszkole organizuje i udziela pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom uczęszczającym do przedszkola, ich rodzicom oraz nauczycielom.
Pomoc psychologiczno- pedagogiczna udzielana w przedszkolu polega na wspieraniu rodziców oraz nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijaniu ich umiejętności wychowawczych w celu zwiększenia efektywności pomocy psychologiczno- pedagogicznej udzielanej dzieciom.
Pomocy psychologiczno- pedagogicznej udzielają dzieciom nauczyciele, oraz specjaliści, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi.
Pomoc psychologiczno – pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana we współpracy z:
1) rodzicami wychowanków;
2) poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym z poradniami
specjalistycznymi,
3) placówkami doskonalenia nauczycieli;
4) innymi przedszkolami, szkołami i placówkami;
5) organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz
rodziny, dzieci i młodzieży.
W przedszkolu pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej
pracy z uczniem oraz przez zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów, a także w formie:
1) zajęć rozwijających uzdolnienia;
2) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych,
rozwijających kompetencje emocjonalno- -społeczne oraz innych zajęć o
charakterze terapeutycznym;
3) zindywidualizowanej ścieżki realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania
przedszkolnego;
4) porad i konsultacji.
Do zadań logopedy w przedszkolu, należy w szczególności:
diagnozowanie logopedyczne, w tym prowadzenie badań przesiewowych w celu
ustalenia stanu mowy wychowanków;
prowadzenie zajęć logopedycznych oraz porad i konsultacji dla wychowanków i
rodziców w zakresie stymulacji rozwoju mowy dzieci i eliminowania jej zaburzeń;
3) podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń
komunikacji językowej we współpracy z rodzicami wychowanków;
wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych
specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna jest udzielana zgodnie z odrębnymi przepisami a korzystanie z niej jest dobrowolne i nieodpłatne.
§ 6
Przedszkole realizuje opiekę nad dziećmi niepełnosprawnymi poprzez:
zapewnienie realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego,
zapewnienie odpowiednich warunków do nauki i zabawy, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych dostosowanych ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dzieci,
zapewnienie zajęć rewalidacyjnych,
zapewnienie, stosownie do potrzeb, zajęć specjalistycznych rozwijających zainteresowania i zdolności, zajęć dydaktyczno –wyrównawczych,
korekcyjno –kompensacyjnych i innych o charakterze terapeutycznym,
integrację dzieci ze środowiskiem rówieśniczym.
§ 7
Przedszkole umożliwia dzieciom naukę religii.
Przedszkole organizuje naukę religii na życzenie rodziców wyrażone w formie pisemnego oświadczenia.
ROZDZIAŁ III
SPOSÓB REALIZACJI ZADAŃ PRZEDSZKOLA
§ 8
Przedszkole do realizacji zadań statutowych zapewnia swoim wychowankom możliwość korzystania z:
sal do zajęć wraz z niezbędnym wyposażeniem,
gabinetów do zajęć specjalistycznych: gabinetu logopedycznego, gabinetu do zajęć z wczesnego wspomagania, gabinetu do rewalidacji,
pomieszczeń sanitarno – higienicznych,
szatni,
ogrodu i placu zabaw z urządzeniami sportowo – rekreacyjnymi,
posiłków.
Przedszkole realizuje zadania wspomagając indywidualny rozwój dziecka wspierając
rodzinę w wychowaniu i przygotowaniu go do nauki w szkole poprzez:
kształtowanie u dzieci czynnej postawy wobec własnego zdrowia, bezpieczeństwa oraz rozwijanie ich sprawności ruchowej,
budzenie wrażliwości emocjonalnej i świadomości moralnej oraz wzmacnianie więzi uczuciowej z rodziną,
pomoc w rozpoznawaniu możliwości rozwojowych dziecka i podjęciu wczesnej interwencji specjalistycznej,
informowanie na bieżąco o postępach dziecka,
wspieranie indywidualnego rozwoju dziecka z wykorzystywaniem jego własnej inicjatywy w różnych dziedzinach aktywności,
nabywanie przez dzieci kompetencji językowych, w tym nabywanie umiejętności określania i czytania symboli graficznych,
integrowanie treści edukacyjnych,
prowadzenie działalności diagnostycznej dotyczącej rozwoju wychowanków poprzez prowadzenie obserwacji oraz prace z dziećmi z uwzględnieniem opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.
ROZDZIAŁ IV
SPOSÓB SPRAWOWANIA OPIEKI NAD DZIEĆMI W CZASIE ZAJĘĆ W PRZEDSZKOLU ORAZ W CZASIE ZAJĘĆ POZA PRZEDSZKOLEM
§ 9
Przedszkole realizuje zadania opiekuńcze odpowiednio do wieku oraz zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny, a w szczególności:
organizuje oddziały dla dzieci w zbliżonym wieku z uwzględnieniem indywidualnych wniosków rodziców, oraz predyspozycji rozwojowych dziecka,
każda grupa wiekowa powierzona jest opiece jednej lub dwóch nauczycielek,
w grupie najmłodszej zatrudniona jest osoba jako pomoc nauczycielki, która pomaga w sprawowaniu opieki,
podczas pobytu dzieci w ogrodzie przedszkolnym zajęcia i zabawy dzieci z poszczególnych grup odbywają się na wyznaczonych terenach z testowanym sprzętem dostosowywanym do potrzeb i możliwości dzieci,
w trakcie zabaw, spacerów i wycieczek poza teren przedszkola nauczyciel powinien zapewnić dodatkową opiekę - na każde 10 dzieci powinien przypadać jeden opiekun.
każde wyjście poza teren przedszkola powinno być wpisane do zeszytu ewidencji spacerów i wycieczek a wycieczki poza miejscowość w której znajduje się siedziba przedszkola muszą być udokumentowane kartą wycieczki i zgłoszone dyrektorowi oraz rodzicom dzieci z co najmniej trzydniowym wyprzedzeniem.
Nauczyciele zapewniają dzieciom pełną opiekę i bezpieczeństwo podczas ich pobytu w przedszkolu – podczas zajęć prowadzonych na terenie przedszkola oraz w czasie zajęć organizowanych przez przedszkole poza jego terenem.
Odpowiedzialność nauczycieli za jakość opieki nad dziećmi oraz ich bezpieczeństwo rozpoczyna się od momentu przejęcia dziecka od rodziców, a kończy w momencie przekazania dziecka pod opiekę rodziców lub innej osoby dorosłej, upoważnionej przez rodziców.
Nauczyciele sprawują opiekę nad dziećmi w przydzielonych im oddziałach w czasie pracy ustalonym dla każdego nauczyciela przez dyrektora przedszkola.
Po zakończeniu pracy z dziećmi, nauczyciel opuszcza oddział w momencie przyjścia drugiego nauczyciela, informując go o wszystkich sprawach dotyczących wychowanków.
Nauczyciel może opuścić dzieci w sytuacji nagłej tylko wtedy, gdy zapewni w tym czasie opiekę innego pracownika przedszkola.
Podczas uczestnictwa dzieci w zajęciach dodatkowych organizowanych w przedszkolu opiekę nad nimi przejmuje bezpośrednio od nauczyciela osoba prowadząca zajęcia.
W sprawowaniu opieki nad dzieckiem, którego rodzice mają określony przez sąd rodzinny zakres kontaktów z dzieckiem, przedszkole postępuje zgodnie z decyzją sądu.
ROZDZIAŁ V
SZCZEGÓŁOWE ZASADY PRZYPROWADZANIA I ODBIERANIA DZIECI Z PRZEDSZKOLA
§ 10
Dziecko do przedszkola jest przyprowadzane i odbierane przez rodziców ( prawnych opiekunów) lub pisemnie upoważnioną przez nich osobę zapewniającą pełne bezpieczeństwo dziecka.
Rodzice przejmują odpowiedzialność prawną za bezpieczeństwo dziecka odbieranego z przedszkola przez upoważniona przez nich osobę.
Upoważnienia do odbioru dzieci, rodzice bądź opiekunowie składają w formie pisemnej w chwili przyjęcia dziecka do przedszkola.
Upoważnienie pozostaje w dokumentacji przedszkola i może być w każdej chwili zmienione lub cofnięte.
Nauczyciele zobowiązani są do zwracania szczególnej uwagi na bezpieczeństwo dzieci odbieranych z przedszkola, tak aby dziecko oddane było pod opiekę tylko osobom upoważnionym.
Wszyscy pracownicy przedszkola zobowiązani są do zwracania uwagi na osoby postronne przebywające na terenie przedszkola, w razie potrzeby zawiadomić o fakcie dyrektora przedszkola.
Przedszkole nie ponosi odpowiedzialności za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dziecka pozostawionego przez rodziców przed wejściem na teren przedszkola, przed zamkniętymi drzwiami wejściowymi w szatni lub na placu zabaw.
§ 11
Nauczyciel może odmówić wydania dziecka w przypadku ,gdy stan osoby zamierzającej odebrać dziecko będzie wskazywał, że nie jest ona w stanie zapewnić dziecku bezpieczeństwa.
W przypadku każdej odmowy wydania dziecka nauczyciel niezwłocznie informuje dyrektora przedszkola. Dyrektor podejmuje działania przewidziane prawem.
§ 12
Odbieranie dzieci z przedszkola trwa do godziny 16.30
2.W przypadku gdy dziecko nie zostanie odebrane do godziny zamknięcia przedszkola
postępuje się według następującej procedury:
nauczycielka zobowiązana jest powiadomić telefonicznie rodziców o zaistniałym fakcie,
w przypadku braku kontaktu z rodzicami, nauczycielka oczekuje z dzieckiem w
przedszkolu 1 godzinę
po upływie tego czasu powiadamia komisariat policji o niemożności skontaktowania się z rodzicami oraz dyrektora przedszkola.
ROZDZIAŁ VI
FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA Z RODZICAMI ORAZ CZĘSTOTLIWOŚĆ ORGANIZOWANIA KONTAKTÓW Z RODZICAMI
§ 13
Przedszkole współpracuje z rodzicami w celu stworzenia jak najlepszych warunków
rozwoju dzieci, ujednolicenia procesu dydaktyczno – wychowawczego oraz podwyższenia poziomu pracy przedszkola poprzez organizowanie:
zebrań ogólnych z rodzicami w miarę potrzeb, nie rzadziej niż 2 razy w roku,
zebrań oddziałowych co najmniej 1 raz w roku,
konsultacji indywidualnych z inicjatywy rodziców lub nauczycieli systematycznie lub w miarę potrzeb,
zajęć otwartych dla rodziców co najmniej 1 raz w roku,
uroczystości i imprez okolicznościowych z udziałem dzieci, rodziców oraz najbliższych członków rodziny,
kącików dla rodziców z aktualnymi informacjami o działalności placówki, realizowanych działaniach i innych wydarzeniach,
spotkań ze specjalistami i zaproszonymi gośćmi, w miarę zgłaszanych potrzeb.
§ 14
Rodzice współuczestniczą w pracy przedszkola na zasadzie partnerstwa.
2. Rodzice mają prawo do:
1) współdziałania z nauczycielami w sprawach wychowania i kształcenia dzieci,
2) uzyskiwania rzetelnych informacji na temat swojego dziecka, jego zachowani i
rozwoju,
uzyskania informacji o stanie gotowości szkolnej swojego dziecka, aby mogli je w tej gotowości odpowiednio do potrzeb wspomagać,
zapoznania się z podstawą programową, realizowanymi w przedszkolu programami oraz koncepcją pracy przedszkola,
uzyskiwania porad i wskazówek od nauczycieli, pedagoga i psychologa
w rozpoznawaniu przyczyn i trudności wychowawczych oraz doborze metod udzielania dziecku pomocy,
otrzymania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innej, zgodnie z ich
potrzebami,
wyrażania i przekazywania nauczycielowi oraz dyrektorowi uwag i opinii
wynikających z obserwacji pracy przedszkola,
wyrażania i przekazywania organowi prowadzącemu przedszkole i sprawującemu nadzór pedagogiczny opinii na temat pracy przedszkola ,a zwłaszcza sposobu realizacji zadań wynikających z przepisów oświatowych.
3. Do podstawowych obowiązków Rodziców dziecka należy:
terminowe uiszczanie odpłatności za pobyt dziecka w przedszkolu,
informowanie o przyczynach nieobecności dziecka w przedszkolu,
dbanie o bezpieczeństwo i zdrowie dziecka a tym samym przyprowadzanie do
przedszkola wyłącznie zdrowych dzieci,
przestrzeganie ustalonego rozkładu dnia oraz zarządzeń dyrektora,
niezwłoczne zawiadamiane o zatruciach pokarmowych i chorobach zakaźnych,
przyprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola lub zadbanie o
upoważnienie do tego osoby zapewniającej dziecku pełne bezpieczeństwo,
odbieranie dzieci w godzinach funkcjonowania przedszkola,
rodzice dzieci podlegających rocznemu przygotowaniu przedszkolnemu są
szczególnie zobowiązani do zapewnienia swoim dzieciom regularnego
uczęszczania ich na zajęcia
wspieranie nauczycieli w osiągnięciu gotowości szkolnej dziecka.
ROZDZIAŁ VII
ORGANY PRZEDSZKOLA
§ 15
1. Organami Przedszkola są:
Dyrektor przedszkola;
Rada pedagogiczna;
Rada rodziców.
2. W przedszkolu nie tworzy się rady przedszkola.
§ 16
1. Dyrektor Przedszkola:
1) kieruje działalnością przedszkola,
2) reprezentuje je na zewnątrz,
3) sprawuje nadzór pedagogiczny w stosunku do zatrudnionych w przedszkolu nauczycieli
4) sprawuje opiekę nad dziećmi oraz stwarza optymalne warunki dla harmonijnego
rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne,
5) wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa dzieciom i nauczycielom
w czasie zajęć organizowanych przez przedszkole,
6) przewodniczy Radzie Pedagogicznej i realizuje jej uchwały podjęte w ramach jej
kompetencji stanowiących,
7) wstrzymuje uchwały rady pedagogicznej niezgodne z przepisami prawa i powiadamia
stosowne organy,
8) dysponuje środkami określonymi w planie finansowym zaopiniowanym przez radę
pedagogiczną i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także
organizuje administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę przedszkola,
9) współdziała ze szkołami wyższymi w organizacji praktyk pedagogicznych,
10) stwarza warunki do działania w placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych
organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest
działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności
dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej placówki,
11) odpowiada za realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia
specjalnego ucznia,
Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w przedszkolu nauczycieli, pracowników obsługi oraz administracji i decyduje w sprawach:
zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników przedszkola,
przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych nauczycielom i innym pracownikom przedszkola,
dokonywania oceny pracy,
występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej,
w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli oraz pozostałych pracowników przedszkola.
3. Zadania dyrektora:
opracowanie na każdy rok szkolny planu nadzoru pedagogicznego, który przedstawia radzie pedagogicznej w terminie do 15 września roku szkolnego, którego dotyczy plan,
prowadzenie obserwacji zajęć organizowanych przez nauczycieli przedszkola,
gromadzenie informacji o pracy nauczycieli w celu dokonania oceny ich pracy,
współpraca z rodzicami, organem prowadzącym oraz instytucjami nadzorującymi i kontrolującymi,
organizowanie w porozumieniu z organem prowadzącym, wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,
zapewnienie pracownikom właściwych warunków pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami,
współdziałanie z organizacjami związkowymi wskazanymi przez pracowników,
wykonywanie zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa dzieci i nauczycieli w czasie zajęć organizowanych przez przedszkole,
dopuszczanie do użytku programu wychowania przedszkolnego.
Dyrektor wykonuje inne działania wynikające z przepisów szczegółowych:
wykonuje uchwały Rady Gminy Strzegom w zakresie działalności przedszkola,
współpracuje z instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz pomocy dzieciom i ich rodzinom,
organizuje proces rekrutacji do przedszkola w oparciu o odrębne przepisy.
Dyrektor przedszkola w wykonywaniu swoich zadań współpracuje z radą pedagogiczną i radą rodziców oraz środowiskiem lokalnym.
§ 17
Rada Pedagogiczna jest organem kolegialnym przedszkola w zakresie jej statutowych
zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki.
Do kompetencji rady pedagogicznej należy:
zatwierdzanie planów pracy przedszkola,
ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli,
uchwalenie statutu przedszkola oraz wprowadzanych w nim zmian,
podejmowanie uchwał w sprawie skreślenia dziecka z listy wychowanków,
ustalenie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym
sprawowanego nad przedszkolem przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny,
w celu doskonalenia pracy przedszkola,
uchwalanie i zmiana regulaminu swojej działalności.
Rada Pedagogiczna opiniuje:
organizację pracy przedszkola w tym tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych,
projekt planu finansowego przedszkola,
wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i wyróżnień,
propozycje dyrektora przedszkola w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego.
4.W skład Rady Pedagogicznej wchodzą: dyrektor i wszyscy nauczyciele zatrudnieni w
przedszkolu.
W zebraniach Rady Pedagogicznej mogą uczestniczyć z głosem doradczym osoby zapraszane przez jej przewodniczącego za zgodą lub na wniosek rady pedagogicznej, w tym przedstawiciele stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej placówki.
Dyrektor jako przewodniczący przygotowuje i prowadzi zebrania Rady Pedagogicznej oraz jest odpowiedzialny za zawiadomienie wszystkich jej członków o terminie i porządku zebrania, zgodnie z regulaminem rady.
Rada Pedagogiczna może występować z umotywowanym wnioskiem do Gminy Strzegom o odwołanie z funkcji dyrektora.
Rada Pedagogiczna wybiera dwóch swoich przedstawicieli do komisji konkursowej w konkursie na stanowisko dyrektora przedszkola.
Uchwały Rady Pedagogicznej są podejmowane zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy jej członków.
Zebrania Rady Pedagogicznej są protokołowane.
Dyrektor przedszkola wstrzymuje wykonanie uchwał niezgodnych z przepisami prawa i niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie organ prowadzący przedszkole i organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
Osoby biorące udział w zebraniu Rady Pedagogicznej są zobowiązane do nie ujawniania spraw poruszanych na zebraniu Rady Pedagogicznej, które mogą naruszać dobra osobiste dzieci lub ich rodziców, a także nauczycieli i innych pracowników przedszkola.
§ 18
Rada Rodziców Publicznego Przedszkola nr 4 w Strzegomiu jest organem społecznym przedszkola i stanowi reprezentację ogółu rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola.
W skład Rady Rodziców wchodzą po jednym przedstawicielu rad oddziałowych wybranych w tajnych wyborach podczas pierwszego zebrania rodziców dzieci danego oddziału.
Rada Rodziców uchwala regulamin swojej działalności.
W celu wspierania działalności statutowej przedszkola Rada Rodziców może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz z innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy Rady Rodziców określa regulamin działalności Rada Rodziców
5. Do kompetencji rady rodziców należy:
1) występowanie do organu prowadzącego przedszkole, organu sprawującego
nadzór pedagogiczny, dyrektora oraz Rady Pedagogicznej z wnioskami
i opiniami dotyczącymi wszystkich spraw przedszkola,
2) występowanie z wnioskami do dyrektora przedszkola o dokonanie oceny
pracy nauczyciela,
3)opiniowanie projektu planu finansowego przedszkola składanego
przez dyrektora przedszkola,
4)opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności pracy
przedszkola.
§ 19
Organy przedszkola współdziałają ze sobą w celu stworzenia jak najlepszych warunków rozwoju dzieci oraz podnoszenia jakości pracy przedszkola.
Organy przedszkola zapewniają bieżącą informację pomiędzy sobą poprzez:
1) organizowanie wspólnych posiedzeń,
2) wzajemne zapraszanie przedstawicieli poszczególnych organów na spotkania,
3) planowanie i podejmowanie wspólnych działań.
Koordynatorem współdziałania poszczególnych organów jest dyrektor przedszkola, który
zapewnia każdemu z organów możliwość swobodnego działania i podejmowania decyzji
w ramach swoich kompetencji i umożliwia bieżącą wymianę informacji.
Wszelkie spory między organami przedszkola rozstrzyga dyrektor przedszkola,
uwzględniając zakresy kompetencji tych organów poprzez:
wysłuchanie każdej ze stron,
podejmowanie próby wyjaśnienia istoty nieporozumień,
mediacje,
umożliwienie stronom spotkania na neutralnym gruncie.
W sprawach nierozstrzygniętych przez dyrektora strony mogą się zwracać, w zależności od przedmiotu sporu, do organu prowadzącego lub sprawującego nadzór pedagogiczny. Decyzja organu jest ostateczna.
ROZDZIAŁ VIII
ORGANIZACJA PRACY PRZEDSZKOLA
§ 20
Organizacja pracy przedszkola dostosowana jest do :
liczby dzieci zgłoszonych na dany rok szkolny, co warunkuje liczbę oddziałów, rodzaj i czas ich pracy,
wymagań podstawy programowej wychowania przedszkolnego i wybranych na jej podstawie programów wychowania przedszkolnego,
wniosków rodziców określających zapotrzebowanie na rodzaj zajęć dodatkowych prowadzonych przez przedszkole.
§ 21
Podstawową jednostką organizacyjną przedszkola jest oddział, obejmujący dzieci w
zbliżonym wieku, z uwzględnieniem ich potrzeb, zainteresowań, uzdolnień oraz stopnia i rodzaju niepełnosprawności.
Przedszkole jest placówką wielooddziałową.
W przedszkolu tworzy się oddziały uwzględniając oczekiwania rodziców:
na czas realizacji podstaw programowych, oddziały czynne 5 godzin dziennie,
oddziały czynne powyżej 5 godzin dziennie.
Liczba oddziałów uzależniona jest od ilości dzieci przyjętych do przedszkola, nie może być większa niż 5 grup.
Liczba dzieci w oddziale nie może przekraczać 25.
§ 22
Praca wychowawczo- dydaktyczna i opiekuńcza prowadzona jest w przedszkolu na podstawie zestawu programów wychowania przedszkolnego uwzględniającego podstawę programową , plan pracy przedszkola oraz plany miesięczne opracowywane przez nauczycieli poszczególnych oddziałów.
Sposób dokumentowania zajęć prowadzonych w przedszkolu określają odrębne przepisy.
§ 23
Szczegółową organizację wychowania, nauczania i opieki w danym roku szkolnym określa
arkusz organizacji przedszkola opiniowany i zatwierdzany zgodnie z odrębnymi przepisami.
§ 24
1. Organizację pracy przedszkola określa ramowy rozkład dnia ustalony przez dyrektora
przedszkola na wniosek rady pedagogicznej .
2. Ramowy rozkład dnia zawiera:
1) godziny pracy przedszkola,
2) godziny pracy poszczególnych oddziałów,
3) godziny posiłków,
4) harmonogram zajęć dodatkowych realizowanych na życzenie rodziców .
3. Na podstawie ramowego rozkładu dnia nauczyciele którym powierzono opiekę nad danym
oddziałem ustalają dla swojego oddziału szczegółowy rozkład dnia z uwzględnieniem
potrzeb i zainteresowań dzieci.
4. Rozkład dnia oddziału uwzględnia:
proporcje czasowe pomiędzy formami proponowanymi przez nauczyciela a swobodną działalnością dzieci,
potrzeby odpoczynku w zależności od wieku dziecka,
potrzebę codziennego przebywania na powietrzu w zależności od pogody,
godziny posiłków.
§ 25
1. Przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny w godzinach od godz. 6.00 do 16.30
z wyjątkiem jednego miesiąca wakacyjnego i dni ustawowo wolnych od pracy.
2. Czas pracy przedszkola wynosi 10,5 godzin dziennie.
3. Realizacja podstawy programowej odbywa się w godzinach od 9.00 do 14.00
§ 26
1 Godzina zajęć nauczyciela w przedszkolu trwa 60 minut. Podstawową formą pracy są zajęcia opiekuńcze i edukacyjne prowadzone w systemie grupowym, zespołowym i indywidualnym.
Przedszkole organizuje na wniosek rodziców dzieci zajęcia dodatkowe:
religia,
logopedia
język angielski
zajęcia dodatkowe: np. taneczne, plastyczne, regionalne.
3. Czas trwania zajęć organizowanych przez nauczyciela i zajęć prowadzonych dodatkowo powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dzieci i wynosić:
1) religia i j. angielski:
z dziećmi w wieku 3-4 lata – około 15 minut
z dziećmi w wieku 5-6 lat – około 30 minut
2) zajęcia logopedyczne prowadzone są indywidualnie lub 2-3 osobowych zespołach.
3) zajęcia dodatkowe: 1 raz w tygodniu, 30 minut dla chętnych dzieci.
4. Dzieci uczęszczające na zajęcia dodatkowe, które odbywają się w przedszkolu, są pod opieką osoby odpowiedzialnej za prowadzenie tych zajęć, natomiast pozostałe dzieci mają w tym czasie zapewnioną opiekę nauczyciela oraz biorą udział w organizowanych przez niego zabawach i zajęciach.
5. Przedszkole gwarantuje dostęp do zajęć dodatkowych dla wszystkich dzieci.
6. Organizacja i terminy zajęć dodatkowych uwzględniają ramowy rozkład dnia i ustalane są
przez dyrektora placówki.
7. Dyrektor przedszkola, aby zorganizować prowadzenie zajęć tzw. dodatkowych może:
1) powierzyć prowadzenie takich zajęć nauczycielom zatrudnionym w przedszkolu
zgodnie z ich kompetencjami,
2) zatrudnić nowych nauczycieli, posiadających odpowiednie kompetencje do
prowadzenia konkretnego typu zajęć.
§ 27
W przedszkolu może być organizowane wczesne wspomaganie rozwoju dzieci. Ma ono na celu pobudzanie psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do momentu podjęcia nauki w szkole.
Do zadań zespołu wczesnego wspomagania rozwoju dzieci należy w szczególności:
1) ustalenie na podstawie diagnozy funkcjonowania dziecka zawartej w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, kierunków i harmonogramu działań w zakresie wczesnego wspomagania i wsparcia rodziny dziecka, uwzględniających rozwijanie aktywności i uczestnictwa dziecka w życiu społecznym oraz eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających jego funkcjonowanie,
2) nawiązanie współpracy z:
a) podmiotem leczniczym w celu zdiagnozowania potrzeb dziecka
wynikających z jego niepełnosprawności, zapewnienia mu wsparcia
medyczno – rehabilitacyjnego i zalecanych wyrobów medycznych oraz
porad i konsultacji dotyczących wspomagania rozwoju dziecka,
b) ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia dziecku i jego rodzinie
pomocy, stosownie do ich potrzeb,
opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną indywidualnego programu wczesnego wspomagania z uwzględnieniem działań wspomagających rodzinę dziecka w zakresie realizacji programu, koordynowania działań osób prowadzących zajęcia z dzieckiem,
ocenianie postępów oraz trudności w funkcjonowaniu dziecka, w tym identyfikowanie i eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających jego aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym,
analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie, wprowadzanie zmian w indywidualnym programie wczesnego wspomagania, stosownie do potrzeb dziecka i jego rodziny, oraz planowanie dalszych działań w zakresie wczesnego wspomagania.
Współpraca zespołu z rodzicami to:
1) udzielanie pomocy w zakresie kształtowania postaw i zachowań pożądanych w kontaktach z dzieckiem, wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem, rozpoznawanie zachowań dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te zachowania,
2) udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem,
3) identyfikowanie i eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających funkcjonowanie dziecka, w tym jego aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym, oraz pomoc w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystywaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu.
§ 28
W przedszkolu mogą być realizowane indywidualne zajęcia rewalidacyjne dla dzieci
organizowane na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
§ 29
W przedszkolu nie mogą być wykonywane jakiekolwiek zabiegi lekarskie nie są podawane też leki.
W sytuacji pogorszenia stanu zdrowia dziecka , nauczyciel lub dyrektor informuje niezwłocznie rodziców o jego stanie zdrowia , a rodzice zobowiązani są do niezwłocznego odebrania dziecka z przedszkola.
W sytuacjach nagłych , gdy stan zdrowia dziecka wymaga natychmiastowej interwencji medycznej nauczyciel lub dyrektor są zobowiązani do podjęcia działań w zakresie pomocy przedmedycznej oraz wezwania karetki pogotowia z równoczesnym zawiadomieniem rodziców.
§ 30
1. Opłaty za świadczenia w przedszkolu pobierane są z dołu do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu którego dotyczą.
2. Wysokość opłat za świadczenia udzielane przez Przedszkole z uwzględnieniem bezpłatnego nauczania i wychowania w zakresie co najmniej podstawy programowej wychowania przedszkolnego ustala w drodze uchwały organ prowadzący.
3. Przedszkole w zakresie realizacji zadań zapewnia dzieciom możliwość korzystania z posiłków w formie cateringu.
4. Firma cateringowa ma obowiązek zapewnić wyżywienie dzieciom odpowiednio skomponowane pod względem składu i wartości odżywczej , zgodnie z zasadami zbiorowego żywienia oraz wymogami prawa w aspekcie realizacji wymagań sanitarno-higienicznych.
ROZDZIAŁ IX
ZAKRES ZADAŃ NAUCZYCIELI I INNYCH PRACOWNIKÓW
§ 31
W przedszkolu zatrudnia się nauczycieli, pracowników administracji i obsługi.
Do zadań wszystkich pracowników przedszkola należą:
sumienne i staranne wykonywanie pracy,
przestrzeganie czasu pracy ustalonego w placówce,
przestrzeganie regulaminu pracy i ustalonego w placówce porządku,
przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciw pożarowych,
dbanie o dobro zakładu pracy, chronienie jego mienia,
przestrzeganie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
2. Dyrektor przedszkola powierza poszczególne oddziały opiece jednego lub dwu nauczycieli, w zależności od czasu pracy oddziału lub realizowanych zadań oraz z uwzględnieniem propozycji rodziców.
3. Dla zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej i dydaktycznej wskazane jest aby nauczyciel opiekował się danym oddziałem przez cały okres uczęszczania dzieci do przedszkola.
4. Do zadań nauczyciela należy:
1) odpowiedzialność za bezpieczeństwo dzieci podczas zajęć dydaktycznych,
wycieczek, wyjazdów, imprez ,
2) realizowanie zadań związanych z powierzonym mu stanowiskiem,
3) dbałość o pomoce dydaktyczne i sprzęt przedszkola,
4) zapewnienie higienicznych warunków pracy,
5) wspieranie wychowanków w ich rozwoju,
6) dążenie do rozwoju własnego,
7) dbanie o kształtowanie u każdego wychowanka postaw moralnych i
obywatelskich.
5.Nauczyciel odpowiada za bezpieczeństwo i zdrowie powierzonych jego opiece wychowanków poprzez:
1) współpracę z rodzicami w sprawach wychowania i nauczania,
2) informowanie rodziców o realizowanych zadaniach wynikających z podstawy
programowej wychowania przedszkolnego,
3) ustalanie z rodzicami kierunków działań wspomagających rozwój i wychowanie,
4) udzielanie rodzicom rzetelnych informacji o postępach, rozwoju i zachowaniu
dziecka,
5) udostępnianie rodzicom wytworów działalności dzieci.
6. Nauczyciel planuje i prowadzi pracę wychowawczo- dydaktyczną w oparciu o wybrany program wychowania przedszkolnego oraz odpowiada za jej jakość poprzez:
1) tworzenie warunków wspomagających rozwój, zdolności i zainteresowania dzieci,
2) dążenie do pobudzania aktywności dzieci we wszystkich sferach ich rozwoju,
3) wspieranie rozwoju aktywności dziecka nastawionej na poznanie samego siebie,
4) stosowanie zasad indywidualizacji pracy, uwzględniając możliwości i potrzeby
każdego dziecka,
5) stosownie nowoczesnych, aktywizujących metod pracy.
7. Nauczyciel prowadzi obserwacje pedagogiczne mające na celu poznanie i zabezpieczenie potrzeb rozwojowych dziecka poprzez:
1) dokumentowanie postępów w rozwoju dziecka we wszystkich sferach jego
aktywności,
2) prowadzenie pracy wyrównawczo- kompensacyjnej,
3) współpracę ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno-pedagogiczną,
zdrowotną,
4)przeprowadzanie diagnozy przedszkolnej w roku poprzedzającym rok podjęcia
nauki w szkole podstawowej,
dokonywanie analizy gotowości szkolnej dziecka i przekazywanie stosownej
informacji jego rodzicom.
§ 32
1. Przedszkole zatrudnia pracowników administracji i obsługi.
2. Pracownicy administracji i obsługi współuczestniczą w procesie wychowawczo- opiekuńczym poprzez:
1) troskę o zachowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu dzieci w
przedszkolu,
2) życzliwe i podmiotowe traktowanie dzieci,
3) współpracę w zakresie zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa i poszanowania ich
godności,
4) usuwanie i zgłaszanie dyrektorowi przedszkola wszelkich zaniedbań i zagrożeń
mających wpływ na bezpieczeństwo dzieci.
§ 33
1. Wszyscy pracownicy przedszkola są zobowiązani do nie ujawniania danych stanowiących dobra osobiste dzieci i ich rodziców oraz przestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych.
2. Wszyscy pracownicy przedszkola są zobowiązani do zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom w czasie zajęć organizowanych przez przedszkole na jego ternie i poza nim oraz przestrzegania praw dziecka.
ROZDZIAŁ X
PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECI
§ 34
Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci od początku roku szkolnego w roku
kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat. Wychowanie przedszkolne jest realizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach wychowania przedszkolnego.
W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
wychowaniem przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 7 lat, nie
dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko
kończy 9 lat. Obowiązek szkolny tych dzieci odracza się( zgodnie z art. 38 Prawa
Oświatowego).
W szczególnie uzasadnionych przypadkach wychowaniem przedszkolnym może także
zostać objęte dziecko, które ukończyło 2,5 roku.
4. Dziecko w przedszkolu ma prawo do :
1) właściwie zorganizowanego procesu wychowawczo-dydaktycznego i
opiekuńczego zapewniającego bezpieczeństwo,
2) szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego traktowania,
3) indywidualnego tempa pracy,
4) ochrony przed wszelkimi formami przemocy fizycznej i psychicznej,
5) poszanowania godności osobistej,
6) poszanowania własności,
7) opieki i ochrony,
8) akceptacji jego osoby,
9) wolności myśli, sumienia i wyznania,
10) nauki i wyboru zabawy,
11) wypoczynku
12)sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny postępów w rozwoju psychofizycznym,
13) pomocy w przypadku trudności rozwojowych.
5. Dziecko w przedszkolu ma obowiązek:
1) kulturalnie i z szacunkiem odnosić się do rówieśników i osób dorosłych,
2) zachowywać się zgodnie z przyjętymi normami i zasadami akceptowanymi przez
społeczność przedszkolną,
3) służyć pomocą słabszym, młodszym i niepełnosprawnym,
4) dbać o estetykę własnego wyglądu i otoczenia.
§ 35
1. Dziecko może być skreślone z listy przyjętych do przedszkola w przypadku:
1) nieusprawiedliwionej nieobecności trwającej ponad miesiąc, z wyłączeniem dzieci realizujących roczne obowiązkowe wychowanie przedszkolne,
2) zatajenia przez rodziców choroby dziecka, która uniemożliwia przebywanie w grupie, a w szczególności choroby zakaźnej, poza chorobami zakaźnymi wieku dziecięcego,
3) s
twarzania przez dziecko sytuacji zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu własnemu lub innych dzieci oraz braku współpracy z rodzicami, mimo zastosowania przyjętego w przedszkolu trybu postępowania.
2. W przedszkolu stosuje się następujący tryb postępowania z dzieckiem często stwarzającym
sytuacje zagrażające zdrowiu i bezpieczeństwu własnemu lub innych dzieci:
1) indywidualna terapia prowadzona przez nauczyciela i specjalistę z dzieckiem w
formie zajęć indywidualnych i grupowych,
2) rozmowy z dyrektorem
konsultacje z rodzicami i terapia rodzinna,
konsultacje i terapia w specjalistycznych instytucjach,
3.Skreślenie dziecka z listy wychowanków następuje uchwałą Rady Pedagogicznej, na
wniosek dyrektora przedszkola. Uchwałę doręcza się rodzicom dziecka.
ROZDZIAŁ XI
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
§ 36
1. Przedszkole prowadzi i przechowuje dokumentację zgodnie z odrębnymi przepisami.
2. Zasady gospodarki finansowej przedszkola określają odrębne przepisy.
3. Obsługę finansowo – księgową przedszkola prowadzi Urząd Miejski w Strzegomiu.
§ 37
Statut Przedszkola lub jego zmiany uchwala się na posiedzeniu Rady Pedagogicznej zapoznając zebranych z pełnym jego tekstem. Członkowie Rady Pedagogicznej mają prawo wnoszenia poprawek do proponowanego tekstu statutu.
Z treścią Statutu przedszkola można zapoznać się w dowolnym czasie na tablicy ogłoszeń oraz na stronie internetowej przedszkola.
Wytworzył:
Udostępnił:
Szałecka Krystyna
(2013-10-17 11:38:13)
Ostatnio zmodyfikował:
Bachórz Elżbieta
(2018-01-17 12:17:15)
